روابط سیاسی ایران و امریکا (1332-1320)

این پژوهش که تحت عنوان ؛روابط سیاسی ایران و آمریکا از سال 1320 تا 1332؛ انجام شده به منظور پر کردن یکی از خلاهای موجود در مطالعات تاریخ دیپلوماسی دو کشور ارائه می گردد. تاکنون این بخش از سیاست آمریکا در این مقطع تاریخی، یا مورد توجه پژوهشگران واقع نشده، یا اگر هم شده، متون عمومی به ندرت از این موضوع بحث نموده اند. لذا خلا موجود این ضرورت را ایجاد می کرد که پژوهشی که در این زمینه به صورت جداگانه و مشخص صورت پذیرد. بدین جهت پژوهشی که در پیش رو دارید. کاری است که روابط سیاسی دو کشور ایران و آمریکا را به صورت اختصاصی طی یک دوره حساس دوازده ساله به بحث گذاشته است. شاید بتوان گفت که یکی از ویژگیهای منابع نوشته شده این پژوهش، اتکا بر اسناد و مدارک زنده دوره مورد بحث است، که استخوان بندی اصلی این تحقیق را شکل میدهد و بر اساس این اسناد و مدارک و منابع نگارنده تلاش نموده که با تدقیق در خلا های تاریخی مورد نظر بخشی از شواهد مسلم جهت تجزیه و تحلیل مناسب از رویدادهای و سیاسی بین دو کشور را در این پژوهش ذکر نماید. با این توضیح که تحلیل مفصل سیاست خارجی آمریکا در این دوره و نحوه اجرای این سیاست در شرایط خاص بین المللی باید مورد توجه قرار گیرد، اما با توجه به گستره موضوع پژوهش، سعی شده که مسائل سیاسی به صورت کلی مورد بحث قرار گیرد. به عبارت دیگر، به منظور جلوگیری از وسعت یافتن موضوع مورد نظر، سعی شده که واکنش و نظریات وزارت امور خارجه آمریکا نسبت به مسائل ایران به بحث گذاشته شود. لذا امید آن می رود که با ارتباط دقیق این مطالب، روابط دیپلوماتیک دو کشور ایران و آمریکا در جایگاه صحیح تاریخ خود قرار گیرد و مورد عنایت پژوهندگان تاریخ معاصر واقع شود. شایسته است یادآوری شود که در این تحقیق به مسائل و موضاعاتی اشاره شد که نیازمند بررسی و تحقیق بیشتری هستند، لذا تا آنجا که به روابط سیاسی دو کشور مربوط می شود به آن مطالب اشاره شد. ولی جای تحقیق پیرامون برخی از مسائل این موضوع همچنان باقی است. نکته دیگر که یادآوری آن ضروری است، این است که شناخت همه علل و عوامل موثر در مناسبات دو کشور تقریبا کاری مشکل و طاقت فرسا و نیازمند منابع معتبر است. لذا سعی شده که بخشی از آنها را در این پژوهش جای داده یا حتی الامکان بخش بیشتری از این علل و عوامل مورد بحث قرار گیرند. بنابراین، هدف پژوهش، دفاع، یا هواخواهی از یک موضوع سیاسی یا حتی یکی از دو کشور نیست، بلکه هدف، توضیح و تحلیل مستندی از یک دوره دوازده ساله از تاریخ ایران در حد بضاعت علمی است تا بدون تعصب و جانبداری به داده های دقیقی از واقعیت تاریخی دست یابد. در این رهگذر باید به این موضوع اشاره شود که: گوناگونی، تفاوت و حتی تضاد در تحلیل ها ی مختلف حتی روایتهای متفاوت گره باعث زحمت نگارنده شده است، با این همه بر این باور است، که عامل غنی تر شدن و پویایی یک پژوهش تاریخی در همین است که به لحاظ منطقی بازسازی و بازنمایی یک مرحله تاریخی نقطه کمال و پایانی ندارد و هیج محققی نمی تواند پرونده تاریخی یک دوره را به بایگانی بسپارد و کار خود را دقیق ترین گزارش از عینیات تاریخی موضوع مورد بحث خویش قلمداد کند.